ثعلب
نام علمی:  Orchis mascula
كلیات گیاه شناسی

نام‌های دیگر آن: خصیة الثعلب، سعلب، شاطریون، سحلب، ثعلب مصری، اركیده، اركید، سه‌برگ، سالپ، ونیله، تولكی، كوكره، لومیری، اوركیس ماسكولا، سورقطون، كوكهری و گل دختر ملكه آفتاب می‌باشد.

ثعلب‌ گیاهی‌ است‌ پایا و چندساله‌ و دارای‌ گلهای‌ خوشه‌ای‌ و برگهای‌ پهن‌،برگهای‌ تحتانیش‌ به‌ نوك‌ باریك‌ و تیزی‌ منتهی‌ می‌شوند و برگهای‌ فوقانیش‌ معمولاًدارای‌ لكه‌هایی‌ به‌ رنگ‌ قهوه‌ای‌ است‌. گلهایش‌ صورتی‌ یا سفید با خطوط‌ و نقاط‌بنفش‌ یا ارغوانی‌ است‌. رنگ‌ پوسته‌ غدد زیرزمینی‌ صورتی‌ و داخل‌ آن‌ سفید است‌. طعم‌ آن‌ كمی‌ شیرین‌، لزج‌ و كمی‌ تند است‌. معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد است.

این گیاه پیازی دارد كه پیاز آن مورد استفاده است. گیاهی با گلهای آبی واژگون است. از پیازاین گیاه بعد از خشك و پودر كردن برای بستنی سازی استفاده می شود زیرا این گیاه دارای مواد نشاسته ای می باشد. معمولاً غده‌ ثعلب‌ در اوایل‌ تابستان‌ می‌رسد.ثعلب‌ دارای‌ ئیدرات‌ كربن‌، قند، مقداری‌ موسیلاژ شبیه‌ باسورین‌، آمیدون‌ تغییرشكل‌ یافته‌، مواد پروتئیدی‌، و در آردی‌ كه‌ از فكول‌ غده‌ به‌نام‌ ثعلب‌ بدست‌ می‌آیدمقدار زیادی‌ مواد لعابی‌ (موسیلاژ) و ماده‌ای‌ شبیه‌ صمغ‌ غربی‌ و نشاسته‌ و مواد رنگی‌ و مقدار كمی‌ املاح‌ معدنی‌ و مقدار جزئی‌ اسانس‌ است‌ كه‌ پس‌ از خشك‌شدن‌ گیاه‌ به‌صورت‌ كومارین‌ درمی‌آید.


خواص ثعلب
خواص ثعلب به قرار زیر است:

۱. طبع آن گرم و مرطوب است.

۲. مقوی نیروی جنسی می‌باشد.

۳. در گذشته جهت تقویت كودكان همراه شیر به آن‌ها می‌دادند.

۴. جهت درمان رعشه (تشنج‌های كزازی) از ثعلب به صورت دمكرده می‌توان استفاده كرد.

۵. برای درمان سرماخوردگی و اخلاط خونی به صورت دمكرده استفاده شود.

۶. جهت درمان ورم كلیه و مثانه از دمكرده این گیاه می‌توان استفاده كرد.

 ۷. جهت جلوگیری از ریزش مو و تقویت موی سر ثعلب را با روغن زیتون و گل سرخ مخلوط نموده به پوست سر بمالند.

۸. برای رفع ورم حاد روده در رابطه با بیماری حصبه ۲ گرم ثعلب را در ۱۵۰ سی‌سی آب جوشانده بنوشند.

۹. جهت كم‌خونی از دمكرده ثعلب می‌توان استفاده كرد.

۱۰. برای جلوگیری از انزال زودرس از ثعلب استفاده كنند.

۱۱. افرادی كه لاغر هستند از ثعلب استفاده كنند مخصوصاً در تابستان عصرانه با بستنی میل كنند.

۱۲. در گذشته جهت تقویت كودكان همراه شیر به آن‌ها می‌دادند.

۱۳. جهت ناراحتی‌های معده از دمكرده این گیاه می‌توان استفاده كرد.

۱۴. مقدار دمكرده این گیاه ۱۸ گرم در ۱۰۰۰ سی‌سی آب می‌باشد.

۱۵. تقویت كننده اعصاب می‌باشد.

۱۶. جهت درمان فلج و لقوه از ثعلب می‌توان استفاده كرد.

۱۷. از پودر ثعلب و گل پنیرك می‌توان مانند ژل جهت موی سر استفاده كرد. بدین صورت كه ۵۰ گرم ثعلب را با كمی روغن نارگیل و ۲۰ گرم گل پنیرك در یك لیتر آب جوشانده سپس صاف نموده می‌گذاریم سرد شود این ژل برای مو مفید است.

۱۸. یك ژل دیگر جهت تقویت مو: ابتدا ۵۰ گرم سبوس برنج را در یك لیتر عرق گزنه جوشانده سپس صاف نموده آن گاه مجدداً ۵۰ گرم پودر ثعلب به محلول اضافه كرده و جوشانده صاف نموده می‌گذاریم سرد شود از این ژل جهت آرایش و تقویت مو می‌توان استفاده كرد.

مضرات:
1. مصرف زیاد ثعلب باعث سقط جنین می‌گردد.

2. كسانی‌كه بیماری وریكوسل دارند كمتر مصرف كنند.

3. مصرف زیاد ثعلب تارهای صوتی را از كار می‌اندازد

منبع:attari-sina.ir